Coutelino(-en-mato)
Deschampsia cespitosa
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Canche cespiteuse, Canche gazonnante.
Descripcioun :La coutelino-en-mato trachis pulèu en mountagno au nostre, dins li relarg umide l'ivèr e secarous l'estiéu. Es uno grando planto en mato emé uno lengueto longo e pounchudo (> 4 mm). I'a dos flour dins cado espigueto coume pèr tóuti li Deschampsia. Se destrìo de Deschampsia media qu'à de fueio plano emé 9 à 11 costo dessubre e rufo dessouto. Peréu l'arèsto es estacado vers lou bas de la lemma. La subsp. presentado, cespitosa, a de glumo d'en aut mai longo que 3,5 mm.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Deschampsia
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Palun
- Marlo
- Mueio
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Deschampsia cespitosa (L.) P.Beauv., 1812
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786